logo

Groenwerkgroep Abdij van Egmond

BEGINPAGINA     De werkgroep     Project Levende Aarde     De tuinen     Contact

De tuinen

bostuin     moestuin     kruidentuin     vlindertuin     kas-tuin    boomgaard    parkweide    wandelroute    ontwikkelvisie

De bomgaard
(De boomgaard wordt niet onderhouden door de Groenwerkgroep)

Meer dan tien eeuwen geleden werd er al fruit verbouwd bij de abdij van Egmond. De monniken hadden dus een groot deel van het jaar fruit op tafel. Het was hun appeltje voor de dorst. En een peertje was eten en drinken tegelijk, zei men. Maar niets is heerlijker dan in augustus, op het heetst van de dag, een Clapp`s favourite, een haantjespeer of een zomerkruideling van de boom te plukken en smakelijk te verorberen tijdens de middagwandeling. De (hoogstam)fruitbomen werden zó gesnoeid, dat de zonnestralen tot diep in de kruin kon doordringen; daar kregen de appels kleur van. En de monniken de broodnodige mineralen en vitaminen!

In de kelders van de abdij werd fruit tot het late voorjaar bewaard bij een temperatuur van zo`n vier graden. In het (inmiddels afgebroken) appelschuurtje stond nog jarenlang een houten handpers, waarmee de valappels tot moes werden vermalen. Regelmatig werd in die dagen tijdens het middagmaal in de refter een glas appelcider geschonken.

Vanaf 1975 heeft pater Arnold van der Drift (Pater Nol) de boomgaard onder zijn beheer genomen. Onder zijn deskundige leiding is een nieuwe aanplant tot stand gekomen en werd de oppervlakte uitgebreid tot 3000 m2. Sinds 1993 wordt de boomgaard onderhouden door de POMologische Vereniging Noord-Holland (POM). Deze vereniging streeft naar het behoud van oude, vaak zeldzame (hoogstam)fruitboomrassen in de provincie Noord-Holland. Sindsdien omvat de boomgaard een uitgebreide verzameling zeldzame appel- en peren- en pruimenbomen, die in hoogstam of spilvorm voor het nageslacht worden bewaard.

de boomgaard van de Abdij van Egmond

In de loop der tijd bleken sommige fruitsoorten niet erg productief of levensvatbaar. Vanaf 2008 is een begin gemaakt met een zorgvuldige selectie en registratie van oude en nieuwe fruitsoorten; nieuwe appels- en perenbomen werden opgeënt en er werden nieuwe plantstroken aangelegd met voldoende afstand voor de jonge laagstammen. In 2006 beschikt de tuin wederom over een assortiment van 132 appelrassen. In 2007 worden deze aangevuld met 86 perenbomen. Als ‘kroon op het werk’ maken tenslotte zo’n 36 pruimenrassen de collectie compleet. Ook zijn de afgelopen jaren enkele regels aalbessen, witte bessen, zwarte bessen, kruisbessen en kersenbomen aangeplant. In de collectie van de boomgaard staat van iedere soort maar één exemplaar. We zijn er zuinig op.

Ondanks de grote hoeveelheid en verscheidenheid van fruitboomsoorten blijft er nog voldoende ruimte over voor enkele eerbiedwaardige hoogstam ‘kloosterlingen’ uit de oorspronkelijke periode, zoals een heerlijke Karmijn de Sonnaville, een Schöner von Nordhauser, een Kerstster en Majesteit, een oude Abdij-goudreinet.

De oorspronkelijke opzet van de fruittuin in Egmond-Binnen is ook na 25 jaar onverkort gehandhaafd gebleven: een collectietuin (op schrale zandgrond !) voor alle soorten fruitrassen, een genen-reservoir van in Noord-Holland voorkomende appels- en perenrassen. Het is ook een belangrijke plek voor fruitboomliefhebbers.

  • De abdijtuin voorziet in de uitgifte van enthout;
  • De abdijtuin is determinatieplaats voor talloze unieke appel- en perenrassen;
  • POM-vrijwilligers geven advies over aanleg en onderhoud van particuliere boomgaarden;
  • De abdijtuin is ontmoetingsplaats van POM-leden en belangstellenden.
En tenslotte is de tuin een passende en onvervangbare plek voor de monniken en talloze bezoekers om te genieten van rust en schoonheid in Gods` vrije natuur, onder de schaduw van een eeuwenoud spirituele centrum. Kortom, zij is een geschenk uit de hemel!

In de abdijwinkel is een folder over het werk van de POMmologische Vereniging Noord-Holland verkrijgbaar.

Voor meer informatie: www.hoogstamfruitnh.com

Bron: BVS/POM, januari 2020